Περί ιδιοσυγκρασίας

Πέτρος Κασαρτζιάν
Φαρμακοποιός – Χημικός Φαρμάκων

« Όλοι ίδιοι, καθείς διαφορετικός»

Είμαστε όλοι εκπρόσωποι του είδους “Homo Sapiens” και υπάρχουν μεταξύ μας πολλά κοινά στοιχεία και προδιαγραφές είτε όσον αφορά στα βασικά στοιχεία δομής και λειτουργίας των οργανισμών μας, όμως είναι και καθένας μας διαφορετικός όχι μόνο σε σχέση με την μορφολογία του και το δακτυλικό του και το γονιδιακό του αποτύπωμα ( DNA ) αλλά και σε σχέση με την ιδιοσυγκρασία του:

Ως ιδιοσυγκρασία εννοείται το σύνολο των ειδικών βιολογικών και ψυχολογικών στοιχείων που χαρακτηρίζουν ένα άτομο, καθορίζουν την προσωπικότητα, τις αντιδράσεις και τη συμπεριφορά του και καθορίζουν την διαφορά του από τα άλλα άτομα.

Τα στοιχεία αυτά διαμορφώνονται από την επίδραση της κληρονομικότητας, του κοινωνικού και οικογενειακού περιβάλλοντος, της διαδρομής και του τρόπου ζωής κάθε ατόμου.

Η ιδιοσυγκρασία μας εν πρώτοις επηρεάζεται από το Γονιδιακό αποτύπωμα που συνεπάγεται όχι μόνον σε μορφολογικές διαφορές αλλά και σε λειτουργικές, των οργάνων και συστημάτων του σώματος καθώς επίσης καθορίζει την προδιάθεση του οργανισμού μας σε κάποιες παθήσεις.

Η κράση του καθενός , καθορίζει όχι μόνο την συμπεριφορά και τις ενέργειες μας αλλά και την αντίδραση / ανταπόκριση στα φάρμακα, στις τροφές και γενικότερα σε ότι επηρεάζει, μεταβάλλει την λειτουργία οργάνων και συστημάτων του οργανισμού μας.

Η διαφορετική ανταπόκριση ατόμων ιδίας φυλής ιδίας ηλικίας και φύλου στην λήψη του ίδιου φαρμάκου οφείλεται στην διαφορετική λειτουργία στον μεταβολισμό που εμφανίζουν τα φαινομενικά όμοια άτομα. Για παράδειγμα υπάρχουν άτομα που για να μεθύσουν πρέπει να πιούν μεγάλες ποσότητες ποτού ενώ υπάρχουν και αυτοί που αρκεί μισό ποτηράκι για να γίνουν «κουδούνι». Αυτό οφείλεται στο ότι και δεν αντιδρούμε και όλοι το ίδιο στα φάρμακα και τις ουσίες καθότι έχουμε και διαφορετικό μεταβολισμό. Το κάθε μόριο αλκοόλ που εισέρχεται στον οργανισμό μας μεταβολίζεται στο ήπαρ και αρχίζουμε να ζαλιζόμαστε με τελικό αποτέλεσμα την μέθη όταν η προσληφθείσα ποσότητα αλκοόλ είναι μεγαλύτερη από αυτήν που το συκώτι μπορεί να μεταβολίσει.

Αντίστοιχα φαινόμενα παρατηρούνται και σε αυτούς που πίνουν Καφέ. Στους περισσότερους ανθρώπους η λήψη καφέ τους ξυπνά και αυξάνει την ενεργητικότητα και αν πιούν καφέ βράδυ δεν μπορούν να κοιμηθούν, εν τούτοις υπάρχουν και άνθρωποι που πίνουν πολλούς καφέδες την ημέρα και ακόμα και με βραδινό φραπέ…και εύκολα πέφτουν για ύπνο. Αυτό οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο μεταβολίζει ο οργανισμός του καθενός τις ουσίες.

Η ιδιοσυγκρασία μας επίσης επηρεάζεται από την ψυχοσύνθεση μας η οποία με την σειρά της είναι πολύπλοκη και καθορίζεται από διάφορους παράγοντες όπως η Ηλικία, το Φύλο, η Παιδεία, οι Εμπειρίες κ.λ.π.

Για παράδειγμα είναι διαφορετικός ο ύπνος μιας μετεμμηνεπαυσιακής γυναίκας από τον ύπνο ενός νέου φοιτητή και συνεπώς διαφορετική και η ανάγκη σε φάρμακα όχι μόνο σε σχέση με το αν χρειάζονται και το τι θα λάβει αλλά και σε σχέση με την δόση.

Τέλος είναι και ο τρόπος ζωής που προκύπτει από το επάγγελμα, το κοινωνικό μας status, σχέσεις, γάμος, παιδιά καθώς και η διατροφή, ο οποίος επηρεάζει όχι μόνο τον Ύπνο μας αλλά τον τρόπο που αντιδρούμε στα ερεθίσματα είτε αυτά είναι χημικά είτε μηχανικά είτε και ψυχολογικά.

Η ιδιοσυγκρασία αφορά και στην προδιάθεση παθήσεων αλλά και στο επίπεδο έντασης των συμπτωμάτων. Ιδιαίτερα δε όταν τα συμπτώματα είναι υποκειμενικά όπως ο πόνος παρατηρούνται διαφορές.

Ως γνωστόν δεν υπάρχει – δεν έχει ανακαλυφθεί ακόμη- το πονόμετρο και έτσι η αξιολόγηση και μέτρηση του πόνου είναι υποκειμενική και γι’ αυτά και το ίδιο ερεθισμό στο ίδιο σημείο π.χ. τσίμπημα με βελόνα στον δεξί μηρό, δύο διαφορετικών ανθρώπων θα προκαλέσει διαφορετικό πόνο. Το ίδιο συμβαίνει και όταν σε διαφορετική μέρα στον ίδιο άνθρωπο, το ίδιο ερέθισμα θα προκαλέσει έστω και κατά λίγο διαφορετικό πόνο.

Αυτό οφείλεται στην «ουδό του πόνου» δηλαδή στο όριο ευαισθησίας στην αντίληψη του πόνου που έχουμε όλοι.

Όσον αφορά στον ύπνο σε σχέση με την ιδιοσυγκρασία, παρατηρούνται σημαντικές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων. Από το απλό παράδειγμα της ποσοτικής και ποιοτικής σχέσης Ύπνου. Π.χ. υπάρχουν άνθρωποι που κοιμούνται 5,5 ώρες κατά μέσο όρο και άλλοι 8,5 και μπορεί να αισθάνονται την ίδια επάρκεια και ευεξία την επόμενη μέρα, έως το διαφορετικό υπνόγραμμα του καθενός το οποίο αντικατοπτρίζει μια διαφορετική αρχιτεκτονική Ύπνου . δηλ. διαφορές στην διάρκεια των συνολικών διαστημάτων REM ή και άλλων παραμέτρων.

Κλασσικό παράδειγμα αυτοί όπως πέφτουν στο κρεβάτι κλείνουν τα μάτια αμέσως κοιμούνται, σε σχέση με αυτούς που πρέπει οπωσδήποτε να παρέλθει σχετικά ολιγόλεπτη διάρκεια έλευσης του Ύπνου.

Αν προσθέσουμε στα παραπάνω ότι και ο ύπνος του κάθε ανθρώπου, μεταβάλλεται, σε σχέση με το είδος των τροφών αλλά και τον τρόπο ζωής, είναι εύκολα αντιληπτό ότι ο καθένας μας κοιμάται διαφορετικά.

Εύλογα συμπεραίνεται ότι όχι μόνον έχει καθείς από εμάς διαφορετικό ύπνο ( Αρχιτεκτονική Ύπνου – Υπνόγραμμα) αλλά και διαφορετική ανταπόκριση στα ερεθίσματα, στον πόνο, στις τροφές στα φάρμακα και όχι μόνον.

Έτσι ο ύπνος μας καθορίζεται όχι μόνον από την ιδιοσυγκρασία μας και την ψυχολογική μας κατάσταση, και από την επίδραση θορύβων και φωτισμού ή της θέσης του κρεβατιού και της « ποιότητας» του στρώματος αλλά και από το τι φάγαμε, και ήπιαμε, πότε δηλ. τι ώρα καθώς και πόσο.

Είναι γνωστή η φράση «παράφαγα χθες βράδυ και έβλεπα εφιάλτες».

Τέλος είναι και οι παθήσεις που επηρεάζουν – δυστυχώς δυσμενώς – τον ύπνο μας. Δεν είναι μόνο οι πόνοι οξείς, ή χρόνιοι που μας εμποδίζουν να κοιμηθούμε καλά , αλλά και άλλα συμπτώματα και παθήσεις καθώς και μη ορθές λειτουργίες του οργανισμού.

Η αναπνοή κατά την διάρκεια του ύπνου αν επηρεαστεί αρνητικά, είτε λόγω ΧΑΠ είτε λόγω παχυσαρκίας είτε λόγω κακής ρινικής εισπνοής οδηγεί σε άπνοιες που έχουν καταστροφικό αποτέλεσμα στον οργανισμό αλλά και μακροχρόνια σε αύξηση βάρους δηλαδή αυτός που δεν κοιμάται καλά παχαίνει.

Η αναπνοή στον Ύπνο παίζει πολύ μεγάλο ρόλο και στην διάρκεια αλλά και στην ποιότητα του ύπνου, και όπως και στις άλλες περιπτώσεις λειτουργιών οργάνων και συστημάτων η κακή αναπνοή στον ύπνο μας οδηγεί και σε κακό ύπνο αλλά και σε κακή υγεία.

Ο πάσχων από άπνοιες στον ύπνο όχι μόνον ξυπνά κουρασμένος αλλά και εμφανίζει αύξηση της αρτηριακής πίεσης ( υπέρταση) αύξηση της γλυκόζης αίματος (διαβήτης) καθώς καρδιαγγειακή λειτουργία σε stress.

Όταν ο Ύπνος δεν είναι καλός, αρκετός και ξεκούραστος συνεπάγεται ότι υπάρχει αίτιο που πρέπει να αντιμετωπιστεί με την βοήθεια εξειδικευμένου ιατρικού προσωπικού.

Οι θεραπευτές και Ιάτορες μας συστήνουν μεταβολές στον τρόπο ζωής καθώς και θεραπευτικές μεθόδους και φάρμακα, όμως η ανταπόκριση του οργανισμού μας αφορά στην ιδιοσυγκρασία του καθενός άρα και η θεραπεία πρέπει να είναι

εξειδικευμένη, και καταλήγοντας σύμφωνα με γνωστή ρήση « Δεν υπάρχουν ασθένειες αλλά ασθενείς».